«Ένας λόγος για τον οποίο η Λουίζ Γκλικ αποτελεί ένα τόσο σημαντικό κεφάλαιο για την αμερικανική ποίηση, είναι το εντυπωσιακό ταλέντο της να συλλαμβάνει το θαύμα. Παρ’ όλη την αυστηρότητά της, είναι μια μεγάλη ποιήτρια που μιλάει για τη δύναμη της αναγέννησης. Στη ρίζα της έμπνευσής της δεν υπάρχει η αισιοδοξία ή η έμφαση στην «ανάρρωση», με τη συμβατική έννοια. Για την Γκλικ και τα πρόσωπα που μιλούν στα ποιήματά της, και μόνη η επιβίωση συνιστά ένα σχεδόν απίστευτο θαύμα». 

Έτσι παρουσιάζουν οι New York Times τη σπουδαία Αμερικανίδα ποιήτρια (γεν.1943) που μόλις τιμήθηκε με το Νόμπελ. Η βράβευσή της δεν αποτέλεσε έκπληξη για όσους γνώριζαν τη βαθιά, υψηλής έντασης, παρά τον συνομιλητικό της χαρακτήρα, ποίησή της. Η πατρίδα της, η Αμερική, την έχει, εδώ και δεκαετίες, φορτώσει με διακρίσεις. Η ποιητική της συλλογή «The triumph of Achilles» (Ο θρίαμβος του Αχιλλέα, 1985) απέσπασε το βραβείο της κριτικής (National Book Critics Circle Award). To 1993, η συλλογή της «The Wild Iris» (Η άγρια ίρις) πήρε το βραβείο Pulitzer. Το 1999 έλαβε το βραβείο Lannan, το 2001 το Bollingen, το 2003 έγινε δαφνοστεφής ποιήτρια (poet laureate) των ΗΠΑ και το 2014 βραβεύτηκε με το National Book Award για τη συλλογή της «Faithful and Virtuous Night». Και φέτος, εκτός από το Νόμπελ, τιμήθηκε με το βραβείο Transtromer, που δίνεται στη μνήμη του Τούμας Τράνστρεμερ, του Σουηδού ποιητή που ήταν ο τελευταίος ο οποίος πήρε το Νόμπελ, το 2011.

Ο τόνος των ποιημάτων της Λουίζ Γκλικ είναι αποστασιοποιημένος, συχνά οργισμένος, κάποτε ειρωνικός, πάντοτε αυστηρός. Πενήντα σχεδόν χρόνια μετά την πρώτη της συλλογή (Firstborn, 1968) και μετά από έντεκα συλλογές, «το έργο της διαβάζεται σαν ημερολόγιο, ένα ημερολόγιο όμως που ραφινάρεται αδιάκοπα, ώσπου να φτάσει στην ουσία των πραγμάτων», όπως διαβάζουμε στο The New York Review of Books. Κάθε ποίημά της είναι ταγμένο να αντλήσει νόημα από τις τυχαίες περιστάσεις, να αποσπάσει ένα σταθερό μοτίβο μέσα από το χάος της βιωμένης ζωής. Στην εισαγωγή της στη συλλογή The Best American Poetry 1993, την οποία επιμελήθηκε η ίδια, γράφει: «Η ποίηση είναι αυτοβιογραφία, απελευθερωμένη ωστόσο από τις παγίδες της χρονολογίας και του σχολίου».

Η Γκλικ παντρεύει το γνώριμο και το οικείο με το βιβλικό και το μυθικό στοιχείο, μεταμορφώνοντας τα καθημερινά πρόσωπα σε ήρωες της ομηρικής οδύσσειας, σε θεούς και ημίθεους της ελληνικής μυθολογίας. Η γλώσσα της είναι πυκνή, το συντακτικό ιδιόρρυθμο. Οι μεταφορές της έχουν απροσδόκητο βάθος: «βλέπει μέσα από την ύλη τη αιωνιότητα», έχει γράψει η κριτική. Επιταχύνει ή χαλαρώνει τον ρυθμό, εισάγει ερωτήματα, παύσεις, ακυρώνει την εικονοποιία. Παρότι εσωστρεφές και ανιστορικό, το έργο της μπορεί να διαβαστεί σαν μια κριτική στην κοινωνία και στις επιθέσεις που εξαπολύει στο άτομο, και ιδίως στις γυναίκες. Η Γκλικ είναι τολμηρή, σοβαρή, αδυσώπητη: την ενδιαφέρει η αλήθεια και η διαύγεια. Και βέβαια αρνείται να εκχωρήσει έδαφος στην ευκολία.

Δεν μπορώ να συνεχίσω/ να περιορίζομαι σε εικόνες

Επειδή νομίζεις πως είναι δικαίωμά σου/ να αμφισβητήσεις το νόημά μου:

Και τώρα είμαι έτοιμη/ να σου επιβάλλω διαύγεια.

Από το ποίημα Clear Morning από τη συλλογή The Wild Iris

Οι εκδόσεις ‘Στερέωμα’ έχουν αποκτήσει τα δικαιώματα του έργου (ποιητικού και δοκιμιακού) της Λουίζ Γκλικ ήδη από τον Μάρτιο του 2020. Ήδη ετοιμάζεται η συλλογή της Faithful and Virtuous Night (μετάφραση Δήμητρα Κωτούλα, Χάρης Βλαβιανός) και ακολουθεί η συλλογή The Wild Iris. 

Το δελτίο τύπου της σουηδικής ακαδημίας.

Φωτογραφία: Louise Glück © Katherine Wolkoff